De 23 dorpen

Bihain ligt dicht bij de Grande Fagne op het Plateau des Tailles. Aan het eind van de 19e eeuw was het dorp befaamd om zijn open mijnen waar ijzererts en mangaan werden gedolven. Er was een Rue des Orfèvres (edelsmidstraat), namelijk de weg noordelijk van het dorp, naast de Saint Martin-beek. In deze zone lagen steengruisheuvels van de goudmijnen naast Gallo-Romeinse grafheuvels die wijzen op een zeer vroege bewoning van de regio. De exploitatie werd na WO I definitief opgegeven.

Volgens meerdere studies behoorden de gronden van Ottré en Bihain tot een schenking van Lierneux aan de abdij van Stavelot, door Pepijn van Herstal tussen 687 en 714 uitgevoerd en in 747 door Carloman bevestigd. Er werd een kapel gebouwd, en later een onafhankelijke parochiekerk. Sint-Martinus van Tours werd patroonheilige van de kerk van Bihain, en dat lijkt erop te wijzen dat de kerk dateert van de Karolingische tijd. Het gebouw werd in de loop der tijd gewijzigd, in 1755 nagenoeg volledig opnieuw gebouwd en in 1951 voor het laatst gerestaureerd. Het hoofdaltaar in de kerk werd door de plaatselijke heer geschonken ter ere van zijn broer die in 1867 als kardinaal in Rome overleed. Op het timpaan prijken de wapenschilden van Sluze en Boileau naast de letters S.A.M.P. (Sui Amici Maesti Posterunt). Midden in de hoofdbeuk lag een monumentale grafsteen van Nicolas Boileau, heer van Bihain, gestorven in 1625, en zijn echtgenote Antoinette Bennink. Deze steen ligt nu in het portaal. Tot het kerkmeubilair behoren (uit de 17e eeuw) een hoofdaltaar met retabel, de deur naar de sacristie, de beelden van Sint-Rochus en Sint-Hubertus, en (uit de 18e eeuw) de preekstoel, banken, een beeld van Sint-Martinus en de doopvont.

In Bihain vind je vandaag de kruidenzaak Biogem van Philippe Andrianne die er allerlei middeltjes fabriceert op basis van bloemknoppenconcentraat.

De Fagne du Plateau des Tailles en de Tourbières:

De Fagne (veengebied) op het Plateau des Tailles is een natuurreservaat met een zeer bijzondere flora. De venen (“tourbières”) spelen er een zeer belangrijke waterkundige rol: ze werken als echte sponzen en regelen zo de afwatering naar de beekjes. Ze vormen dus ook een belangrijke waterreserve. 

25.000 jaar geleden waren de klimatologische omstandigheden op het Plateau des Tailles even bar als vandaag in de subarctische streken. Vlak onder het aardoppervlak vormden zich enorme ijsplaten. Na het smelten ervan lieten ze grote cirkelvormige verzakkingen (“depressies” of “vijvers”) achter, en deze vulden zich met turf.

Venen resulteren uit de activiteit van zeer aparte vegetaties (vooral veenmos en veenpluis) die de omgeving zodanig verzuren dat het plantaardig afval niet decomposteert maar zich geleidelijk opstapelt. Zo ontstaat turf. In hun centrale delen kunnen venen 6 tot 7 m dik worden (met een jaarlijkse verdikking van ongeveer 1 mm). Deze venen, veenderijen of “tourbières” spelen een zeer belangrijke waterkundige rol: ze werken als echte sponzen. Als ze over hun hele diepte verzadigd zijn, houden ze een enorme watermassa bij (meer dan 14x hun volume). Zo modereren en regelen ze de afwatering naar de rivieren. Ze vormen dan ook een van de belangrijkste waterreserves van het land.

De turf werd zowat overal afgegraven voor huishoudelijke verwarming. De “trouffleurs” (turfstekers) versneden de turf tot briketten die te drogen werden gelegd: eerst afzonderlijk, in lange rijen, daarna per drie stuks en tot slot in kleine piramides. Elke familie bezat haar gracht, volgens de concessies die de gemeente gunde.

Beste wandelaar, OPGELET! Het is zéér gevaarlijk én verboden om in de venen de wandelpaden te verlaten. De turflaag is op sommige plaatsen zeer dun en fragiel, en eronder verschuilen zich watermassa’s die meerdere meters diep kunnen zijn!